Gaita Testi

Gaita Nedir?

Canlılığın temel ihtiyaçlarından olan boşaltım, insan hayatında oldukça büyük bir öneme sahiptir. Vücudun içerisinde dolaşan zararlı mikroorganizmalar, moleküller ve fazlalıkları uzaklaştırmayı sağlayan boşaltım; fizyolojik bir gereksinim olarak kabul edilir. Gaita, boşaltım sistemi mekanizmaları sonucu vücuttan atılan bir maddedir. Besinlerin sindirilmesini takiben sindirim ve boşaltım kanallarına geçen besin atıkları gaita şeklinde vücudu terk eder. Böylece iç denge korunmuş olur. Gaita halk arasında ‘kaka, dışkı, büyük abdest’ olarak bilinir. Gün içerisinde belirli aralıklarla gerçekleşmesi gereken boşaltım işlemi idrar ya da gaita biçiminde olabilir. Boşaltımda görevli organların ve mekanizmaların düzgün işlendiğini gösteren gaita oluşumu, kişinin sağlığını yansıtan durumlardan biridir. Vücudun boşaltım yapan organları böbrek, karaciğer, kalın bağırsak, akciğer ve deridir. Gaita şeklinde yapılan boşaltımda esas görevli organ kalın bağırsaktır. Kalın bağırsağın faaliyetleri, vücuttaki atıkların gaitaya çevrilmesinde büyük bir rol oynar. Beslenme yoluyla vücuda giren maddeler, sindirim yollarında yapı taşlarına kadar ayrılır. Hücreler ihtiyacı olan maddeleri kullanırken fazla ya da gereksiz görülen diğer moleküller boşaltım yoluna gider. Kalın bağırsağa ulaşan moleküller, içerdikleri sıvıdan kana geçerek katılaştırılır ve gaita son şeklini burada almış olur. Gaita, insan vücuduna giren maddelerden meydana geldiği için gaita incelenmesi durumunda kişinin sağlık durumuyla ilgili bilgiler edinilebilir. Özel Viromed Laboratuvarlarında yapılan gaita testleri, bu konuda sizlere yardımcı olmayı çok ister.

Gaita Testi Nasıl Yapılır?

Gaita testi, vücuttaki pek çok bozukluk hakkında teşhis koymada başvurulan yöntemlerden biridir. Diğer laboratuvar testleri gibi doğruluk payı yüksek görülen gaita testi, oldukça güvenilir ve kesin sonuçlar verir. Testin yapım şeklini ve aşamalarını bilen bir klinisyen veya doktor yardımıyla hastadan gaita örneği alınmasıyla test için gerekli numune toplanır. Hastanın dışkı örneğini toplarken dikkat etmesi gereken bazı noktalar bulunur. Gaitaya herhangi bir su ve idrar karışmaması önemlidir. Bu nedenle tuvalet kağıdı ya da karton gibi ürünlerden yardım alarak gaitanın saflığının korunması önerilir. Toplanan numune laboratuvardan verilmiş bir kaba konur. Steril ve temiz kapta bulunan gaita, teste hazırdır. Test için hazırlanan gaita örneğinin en geç yarım saat içerisinde laboratuvara teslim edilmesi gerekir. Eğer belirtilen sürede laboratuvara ulaşamayacaksa numune buzdolabı gibi serin bir yerde saklanmalıdır. Böylece testte kullanılacak numunenin sterilliği korunur ve testin hata payı en aza indirgenir. Testi yaptıracak kişinin test öncesi uyacağı kurallar, test sonucunun doğruluğu için önem taşır. Testten 1 hafta öncesine kadar kabızlık ilacı ya da bizmut, baryum, metamucil, magnezyum, castor ve mineral yağı içeren ilaçlar kullanılmamalıdır. Bu ilaçlar normalde atılan gaita miktarını kimyasal etkilerle değiştirebileceğinden test sonucunun yanlış yorumlanmasına yol açabilir. Testten 3 gün önce kırmızı et ve yağlı yemekler tüketilmesi, hastalara önerilen bir başka konudur. Günde 100 – 150 gram yağlı yiyecek tüketmek ve diyette yer alan lifli gıdaların azaltılması önemlidir. Test için yeterli numunenin toplanması için bu önerilere hastanın dikkat etmesi gerekir. Gaita testi her yaştan kişiye uygulanan testlerdendir. Ancak bebeklerden numune alınması, farklı şekilde gerçekleşir. Bebekten gaita numunesi alınırken bezin üzerine muşamba tarzı emici olmayan örtüler serilebilir ya da bebek için kullanılan hazır bezlerden yararlanılarak numune toplanabilir. Özel Viromed Laboratuvarlarında gaita testini temiz ve dış etkenlerden uzak biçimde yaptırabilirsiniz.

Gaita Testini Etkileyen Faktörler Nelerdir?

Gaita, vücuttaki birçok sistemin ortak çalışmasıyla ortaya çıkan atık ürünlerdir. Bu nedenle gaita testi sonuçları, kişinin sağlık durumunu yansıtmada başarılı görülür. Test sonucunda farklılıklar yaratabilecek faktörlerin engellenmesi, test sonucunun güvenilirliğini artırır; aynı zamanda herhangi bir hastalık teşhisi konması sürecini de hızlandırır.

Egzersizin Etkisi

Egzersizin vücut içi ve dışı sıvıların etkisi gözle görülecek kadar fazladır. Vücutta daha fazla yağ yakımı ve enerji harcanması gibi olaylara sebep olan egzersiz, test için kullanılacak numunenin normal zamandaki numuneden farklı olmasına yol açabilir. Bu durumun önüne geçebilmek için gaita testinden önce en az birkaç saat egzersiz ya da ağır işler yapılmaması tavsiye edilir.

Beslenme ve Açlık

Sindirim ve boşaltım sistemlerinde reaksiyona giren besinler, oluşacak gaitanın içeriğini de etkiler. Gaita vücuda diyetle alınan besinlerden arta kalan ürünlerin birleşimi olması sebebiyle, test öncesi beslenme biçimine göre farklı sonuçlar ortaya çıkabilir. Gaita testini yaptıracak kişinin test öncesi 10 – 12 saat aç kalması önerilir. Ayrıca kahve, çay, kola gibi içerisinde yoğun kafein bulunan içeceklerden uzak durulması gerekir.

İlaçların Etkisi

Birçok ilaç, vücudun doğal metabolizmasını etkiler ve vücutta meydana gelen boşaltım olaylarını da değiştirir. Testte ilaç kullanılmış bir numune incelenmesi, sonuçların sağlıklı numuneye göre başka değerlerde çıkmasına neden olabilir. Test sahibinin testi yaptırmadan önce mutlaka doktoru bilgilendirmesi, buna göre izlenecek yola karar verilmesi beklenir.

Cinsiyet ve Yaş

Testlerden elde edilen değerler, birçok araştırma ve tıbbi süreç sonucu normal aralık kabul edilen sayılara göre incelenir. Bu değerler kişiden kişiye hatta kişinin hayat evresine göre değişebilir. Kadın ve erkeklerde tüketilen besin miktarı farklı olduğundan oluşan gaita miktarı da farklıdır. Bunun dışında testi yaptıran kişinin yaşı, test sonucu için dikkat edilmesi gereken bir diğer faktördür. Gaita testleri, birçok faktörle etkileşerek beklenenden farklı sonuçlar ortaya çıkarabilir, bu da kişinin sağlığının yorumlanmasını zorlaştırır. Özel Viromed Laboratuvarları; testte kullanılacak numuneyi steril bir şekilde korur, kişinin fiziksel durumuyla ilgili gerekli notları alır, böylece gaita testinin en doğru cevabı vermesini sağlar.

Gaita ile İlgili Hastalıklar Nelerdir?

Gaita, genel anlamda kalın bağırsaklarda oluşan bir maddedir. Bu nedenle bağırsaklarda meydana gelen hastalıklar gaita oluşumunu da oldukça etkileyen olaylardır. Hastalıkların belirtileri ve tanısının mümkün olduğunca hızlı yapılması, tedavinin başlaması için gereklidir.

Gaita Kaçırma (İnkontinans)

Gaita kaçırma, gaz çıkarma ve dışkılamanın kontrol edilememesi durumuna denir. Hafif seyirli hastalıkta sadece gaz kaçırma görülürken ilerleyen safhalarda sıvı ya da katı formda gaita kaçırma olayları yaşanabilir. Çocuklarda ve kadınlar daha sık görülen bir hastalıktır. Genellikle bir ameliyat, doğum ya da iltihap gibi durumlardan sonra gaita kaçırma sorunu ortaya çıkar. Tedavi için öncelikle hasarlı bölgenin hijyenin dikkat edilir, daha sonra beslenme düzeni oluşturulur. Kaslarda yırtık oluşmuş ise cerrahi müdahale gerekebilir.

İshal (Diyare)

Normale göre daha sulu ve gevşek bir gaitanın oluştuğu hastalık durumu ishal olarak adlandırılır. İshal genelde kısa süreli ve geçici bir hastalıktır. Birkaç gün devam eden ishal, beslenmede ufak değişikliklerle kolayca iyileşir. Viral yada bakteriyel bir enfeksiyondan kaynaklanan ishal kısa süreli, bağırsak bozukluğu nedeniyle ortaya çıkan ishal ise daha uzun sürelidir. Uzun süreli vakalarda doktor tavsiyesiyle kullanılacak ilaçlar ishalin tedavisi için izlenen bir yöntemdir.

Kabızlık (Konstipasyon)

Bağırsak hareketlerinin yavaşlaması sonucunda gaitanın sertleşmesi kabızlık olarak tanımlanır. Stres, halsizlik ve kötü beslenme gibi günlük yaşantıda dikkat edilmeyen konular kişide kabızlık gelişmesine yol açabilir. Kabızlığın nedeni tam olarak bilinmese de bağırsak hastalıkları, hormonal dengesizlikler ve ilaçlar kabızlığı tetikleyebilir. Tedavi için kabızlık yapıcı besinlerden uzak bir diyet önerilir. Daha ileri durumlarda lavman ve fitile başvurulur.

Crohn Hastalığı

Genelde ince bağırsak yerleşimli olmakla birlikte sindirim kanalının herhangi bir yerinde oluşmuş iltihap durumu Crohn hastalığıdır. Kadınlarda erkeklere oranla daha sık görülen hastalık, 35 – 40 yaşlarında ortaya çıkar. Karın ağrısı, ishal, mide bulantısı gibi belirtilerle Crohn hastalığı, kişinin yaşam kalitesini düşürür. Crohn hastalığı tam anlamıyla bir iyileşme göstermez; ancak ilaçlar ve tıbbi bir diyetle hastalığın etkileri minimuma indirgenir. İlaç tedavisine yanıt vermeyen hastalar için cerrahi yöntemler uygulanabilir. Boşaltım yolları ve gaita oluşumuyla ilgili pek çok hastalık, kişinin hayatında büyük değişikliklere yol açar. Özel Viromed Laboratuvarlarında yaptırabileceğiniz gaita testleri sayesinde, hastalığın en kısa sürede tedavisine başlanır ve kişinin sağlık durumu düzeltilebilir.